In steeds meer dorpen, wijken en steden worden dorpsondersteuners ingezet. Zij dragen bij aan de vitaliteit van het dorp en zorgen voor een zorgzame gemeenschap. Ze maken het mede mogelijk om gezond oud te worden en op een prettige wijze samen te leven. Ook in Leunen onderzoeken we of en hoe we een dorpondersteuner kunnen inzetten.
Huidige status
Vanuit de enquete 2023 bleek dat er ook voor Leunen een behoefte was aan een dorpsondersteuner. Daarop is er een klankbordgroep samengesteld en informatie verzameld door informatieavonden met ervaringsverhalen vanuit dorpsondersteuning “America left” en dorpsondersteuner vanuit de werkgroep MOY (Maatschappelijk Ondernemen Ysselsteyn).
Ook is er een werkgroep over dit onderwerp bij het DRO (Dorpsradenoverleg) en word er regelmatig gesproken met de gemeente over vorm, structuur en financiering van een dorpsondersteuner.
Omdat ieder dorp een andere structuur heeft, is de rol van de dorpsondersteuner ook overal weer een beetje anders. Vanuit al die invalshoeken is de werkgroep bezig om een goede structuur en een goed fundament neer te kunnen leggen zodat dorpsondersteuning mogelijk word.
Voor meer informatie over de dorpsondersteuner, kun je contact opnemen met dorpsondersteuning@dorpsraadleunen.nl.
Wat doet de dorpsondersteuner?
Dorpsondersteuners werken in opdracht van het dorp of de wijk, niet van de gemeente of de welzijnsorganisatie. Ze zijn de ogen en oren van de gemeenschap. Ze zijn het vertrouwde gezicht en eerste aanspreekpunt voor inwoners met hulpvragen op allerlei terreinen, en zijn de verbindende schakel met zorgverleners, gemeente, welzijnswerkers en andere professionals.. Anderzijds zijn ze ook het aanspreekpunt voor (zorg)organisaties die aansluiting zoeken bij de gemeenschap. Ze zijn de spin in het web: coördinerend, signalerend, adviserend en ondersteunend.
Zo zorgt de dorpsondersteuner ervoor dat vraag en aanbod van informele en formele zorg aan elkaar worden gekoppeld. Hij of zij brengt mensen bij elkaar, signaleert hulpvragen en stimuleert samenredzaamheid. De dorpsondersteuner coördineert de vrijwillige inzet in het dorp. Meestal is er geen gebrek aan vrijwilligers, want juist ingebed in een dorps- of zorgcoöperatie zijn veel mensen bereid iets voor hun buren te doen. Het verbinden van vraag en aanbod is voor de meeste mensen in het dorp een heel waardevolle toevoeging.
Hiermee wordt de werkdruk van bijvoorbeeld de huisarts verlaagd en worden zorgkosten vermeden. Ook kan de dorpsondersteuner bewoners helpen bij het nemen van beslissingen en hen bijstaan in hun relatie tot de overheid of zorgorganisatie.
Elk dorp is uniek en daarmee is ook elke dorpsondersteuner uniek. Iedere dorpsondersteuner zal daarom andere accenten leggen, maar in algemene zin kan gesteld worden dat zijn of haar opdracht is:
- Het bieden van één loket voor hulpvragen van inwoners;
- Het verbinden van de individuele wensen en behoeften van hulpvragers met het aanbod van het informele en formele netwerk;
- Het op elkaar laten aansluiten van het informele en het formele netwerk.
De dorpsondersteuner is een essentiële bouwsteen van de sociale basisinfrastructuur binnen een wijk of dorp. Dit is het geheel aan voorzieningen, informele en formele diensten, ontmoetingsplekken, verbindingspersonen, netwerken en afspraken in de directe leefomgeving van mensen. Deze voorzieningen zijn hard nodig om het mensen mogelijk te maken gezond oud te worden en op een prettige wijze samen te leven.
Wie is de dorpsondersteuner?
In de meeste gevallen wordt de rol van dorpsondersteuner vervuld door iemand uit het dorp. Er zijn ook dorpen die er bewust voor kiezen om iemand van buitenaf aan te stellen. De rol van dorpsondersteuner past niet iedereen. De belangrijkste vaardigheden zijn:
- Het is cruciaal dat de dorpsondersteuner beseft dat inwoners zeggenschap en regie moeten houden, ook als er problemen zijn. Dat betekent intensief overleg voeren met familie, vrienden en buren en samen beslissingen nemen.
- De dorpsondersteuner legt de verbinding tussen deze ‘leefwereld’ van de inwoner en de ‘systeemwereld’ van bijvoorbeeld wijkverpleging en welzijnswerk.
- De dorpsondersteuner beschikt over een natuurlijke autoriteit. Wat hij/zij zegt heeft waarde. Mensen luisteren naar hem of haar. Je zou hem/haar kunnen vergelijken met de ouderwetse ‘dorpsdokter’ of wijkverpleegster.
- De dorpsondersteuner spreekt de taal van de bewoners en vermijdt vakjargon. Ook wordt hij/zij door de (zorg)professionals als een volwaardige gesprekspartner gezien.
- De dorpsondersteuner komt bij de bewoners over de vloer. Voor hem/haar gaan letterlijk de deuren open. Dat vergt goede sociale vaardigheden, zoals empathie, toegankelijkheid en tact.
- De dorpsondersteuner kijkt verder dan alleen de individuele zorg- of hulpvraag. Hij/zij zoekt waar mogelijk naar een collectieve oplossing waarvan alle inwoners kunnen profiteren.
Meer info
Wil je meer lezen over de rol en functie van de dorpsondersteuner? Lees hier het e-book.
Heb je vragen of opmerkingen over de dorpsondersteuner in Leunen? Stel ze aan de werkgroep, via dorpsondersteuning@dorpsraadleunen.nl.
